Grade และ Stage ของมะเร็ง

เมื่อเป็น โรคมะเร็ง จะมีการตรวจรายการต่างๆ มากมายทั่วร่างกาย จุดประสงค์เพื่อชี้ชัดว่าเป็นมะเร็งชนิดใด ระยะไหน ต้องรู้แม้กระทั่งความรุนแรงของเซลล์ ทั้งนี้เพื่อเป็นประโยชน์ในการวางแผนการรักษา

ระดับของมะเร็ง (Cancer grade)
     โรคมะเร็งจะถูกระบุว่าเป็นเกรดใดเกรดหนึ่ง โดยดูจากผลตรวจชิ้นเนื้อ เกรดต่ำ หมายถึง การเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งช้า เกรดสูงการเจริญเติบโตของโรคมะเร็งจะเร็วกว่า 
เกรดต่างๆ ของมะเร็งมีดังนี้
  • เกรด 1 (Grade I)   : เซลล์มะเร็งที่มีลักษณะคล้ายเซลล์ปกติ และไม่ได้มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว
  • เกรด 2 (Grade II)  : เซลล์มะเร็งมีลักษณะไม่เหมือนเซลล์ปกติ และเจริญเติบโตเร็วกว่าเซลล์ปกติ
  • เกรด 3 (Grade III) : เซลล์มะเร็งมีลักษณะผิดปกติ  และอาจเจริญเติบโตแพร่กระจายมากขึ้น

การตรวจ PSA สำหรับมะเร็งต่อมลูกหมาก

มะเร็งต่อมลูกหมาก เป็นโรคมะเร็งที่พบบ่อยที่สุด และเป็นสาเหตุการตายอันดับสองของมะเร็วที่คร่าชีวิตของผู้ชาย รองจากมะเร็งปอด พบว่าผู้ชาย 1 คน ในทุก 10 คน จะเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก แต่เป็นที่น่าเสียดายว่า มะเร็งต่อมลูกหมากมักไม่ค่อยได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ทั่ว ๆ ไป

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสามารถตรวจต่อมลูกหมากของคุณอย่างละเอียด มีตั้งแต่การคลำต่อมลูกหมากทางทวารหนัก เพื่อตรวจก้อนหรือขนาดของต่อมลูกหมาก หรือแม้แต่การตรวจทาง Lab โดยหา Prostatic specific antigen (PSA) ซึ่งตรวจได้ใน 2 รูปแบบ คือ Total PSAและ Free  PSA เพื่อค้นพบโรค ในระยะเริ่มต้น ซึ่งจะเป็นการป้องกันการลุกลามของโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ

มะเร็งเต้านมกับฮอร์โมน

ฮอร์โมน (Hormone)

    ฮอร์โมน (Hormone) คือ สารเคมีที่สร้างจากเนื้อเยื่อหรือต่อมไร้ท่อ แล้วถูกลำเลียงไปตามระบบหมุนเวียนของโลหิต เพื่อทำหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโต ควบคุมลักษณะทางเพศ และควบคุมการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกาย

มะเร็งเต้านมกับฮอร์โมน

     เต้านมเป็นแหล่งที่ใช้ในการสร้างและหลั่งน้ำนมสำหรับเลี้ยงบุตรประกอบด้วย ท่อน้ำนม ก้อนไขมันสะสม และหลอดน้ำเหลืองมากมาย การเจริญเติบโตของเต้านม รวมทั้งการทำงานของเต้านมจะขึ้นอยู่กับฮอร์โมน และพบต่อมาว่าการเจริญเติบโตของมะเร็งเต้านมในผู้หญิง มีส่วนหนึ่งที่ขึ้นอยู่กับฮอร์โมนเช่นกัน ฮอร์โมนที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของมะเร็งเต้านม คือ

ไขมันกับโรคมะเร็ง

กรดไขมัน เป็นหน่วยย่อยของน้ำมัน แบ่งออกเป็น 3 ชนิดใหญ่ คือ

            · กรดไขมันอิ่มตัว (SFA)

            · กรดไขมันไม่อิ่มตัวหลายตำแหน่ง (PUFA)

            · กรดไขมันไม่อิ่มตัวหนึ่งตำแหน่ง (MUFA)

     การทำงานของกรดไขมันแต่ละตัวก็มีหน้าที่ต่างกัน โดยทั่วไปร่างกายคนเราต้องการกรดไขมันทั้งสามชนิดให้ครบ  เพราะหากขาดตัวใดตัวหนึ่งไปการทำงานของระบบในร่างกายจะไม่สมบูรณ์  แต่ในผู้ป่วยมะเร็งนั้นต้องทำการจำกัดไขมันที่รับประทาน และเลือกรับประทานกรดไขมันชนิดไม่อิ่มตัวหนึ่งตำแหน่ง (MUFA) มีมากในน้ำมันมะกอก น้ำมันรำข้าว น้ำมันงา น้ำมันเมล็ดชา การทำงานของกรดไขมันดังกล่าวสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง คือ เข้ามาทำให้ลดกระบวนการอักเสบในร่างกายนั่นเอง

โปรตีนกับโรคมะเร็ง

โปรตีนกับโรคมะเร็ง

 

โปรตีนและกรดอะมิโน

     คำนี้มักมาคู่กันเสมอ ความจริงคือ โปรตีนคือกรดอะมิโนหลายๆ ตัวมารวมกันกลายเป็นสายโปรตีนขึ้น ดังนั้นกรดอะมิโนจึงเท่ากับโปรตีนนั่นเองแต่เป็นหน่วยที่เล็กที่สุดของโปรตีน ในร่างกายคนเราประกอบไปด้วยกรดอะมิโนมากมายเอามาสร้างเป็นกล้ามเนื้อ ฮอร์โมน โครงสร้างร่างกาย รวมไปถึงสารสื่อประสาท และระบบเม็ดเลือดทั้งเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด 

คาร์โบไฮเดรตกับโรคมะเร็ง

 คาร์โบไฮเดรตกับโรคมะเร็ง

อาหารหลักของคนไทยที่มาตั้งแต่โบราณ คือ ข้าว ถ้ามาดูในองค์ประกอบของข้าวนั้นจะเห็นว่าเป็นสารพวกคาร์โบไฮเดรตเป็นหลัก  คาร์โบไฮเดรตเป็นสารอาหารหลักที่ให้พลังงานกับร่างกายในการทำกิจกรรมต่างๆ เมื่อรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต เช่น ข้าว  ผลไม้ จะถูกย่อยสลายเป็นน้ำตาลกลูโคส (Simple Sugar) ก่อน แล้วถูกดูดซึมเพื่อร่างกายนำไปเปลี่ยนรูปเป็นพลังงานเพื่อการทำงาน คาร์โบไฮเดรตจึงเป็นแหล่งพลังงานของร่างกาย โดยการให้กลูโคสแก่เซลล์ต่างๆ นอกจากให้พลังงานแล้วยังมีหน้าที่อื่นๆ อีก เช่น กาแลคโตส เป็นส่วนประกอบของเนื้อเยื่อประสาท น้ำตาลแลคโตสเป็นส่วนประกอบของนม น้ำตาลไรโบส และดีออกไรโบส เป็นส่วนประกอบของกรดนิวคลีอิกซึ่งเป็นสารพันธุกรรม

น้ำตาลกับผู้ป่วยมะเร็ง

น้ำตาลกับผู้ป่วยมะเร็ง

คาร์โบไฮเดรตก็คือน้ำตาล โดยทั่วไปเราแบ่งออกได้เป็น น้ำตาลเชิงเดี่ยว (Monosaccharides) น้ำตาลโมเลกุลคู่ (Disaccharides) น้ำตาลโอลิโก (Oligosaccharides) และ น้ำตาลหลายโมเลกุล (Polysaccharides)  

 

น้ำตาลเชิงเดี่ยว

ได้แก่ พวกน้ำตาลกลูโคส เป็นสารให้ความหวานปกติที่ร่างกายนำไปใช้พลังงาน น้ำตาลกลุ่มนี้หากมีมากเกินไปในกระแสเลือด ร่างกายต้องพยายามเก็บเข้าสู่เซลล์ ดังนั้นหากได้รับน้ำตาลกลุ่มนี้มากเกินไป ก็เหมือนเป็นการเติมสารอาหารให้กับเซลล์มะเร็ง ผู้ป่วยมะเร็งจึงจำเป็นต้องควบคุมปริมาณการรับประทานน้ำตาลกลุ่มนี้ 

มะเร็งกล่องเสียง

มะเร็งกล่องเสียง

มะเร็งกล่องเสียง พบมากในเพศชายมากกว่าเพศหญิง ด้วยอัตราส่วนเพศชายต่อเพศหญิงเป็น 10 ต่อ 1 โดยจะพบบ่อยในผู้สูงอายุ  อายุเฉลี่ยของผู้ป่วยประมาณ 50-65 ปี
โครงสร้างของกล่องเสียง 

       กล่องเสียงแบ่งย่อยเป็น 3 ส่วน  คือ  Vestibule, Ventricle และ Infraglottic cavity มี ventricular และ vocal folds เป็นขอบเขตส่วนบนและล่างของ ventricle
โดยทั่วไปกล่องเสียงดาดด้วย Respiratory epithelium ยกเว้น ventricular fold ที่ดาดด้วย Stratified squamous non-keratinized epithelium
       ผนังกล่องเสียงพยุงด้วยกระดูกอ่อนชนิด Extrinsic และ Intrinsic muscles และบรรจุต่อมมีท่อชนิดหลั่งและสร้าง mucous และ seromucous secretion ออกมา

มะเร็งช่องปาก

มะเร็งช่องปาก

     อวัยวะในช่องปาก  อาจเกิดโรคมะเร็งได้ในทุกตำแหน่ง  ได้แก่  ลิ้น  กระพุ้งแก้ม  ริมฝีปาก  เหงือก  เพดานปาก  พื้นปากใต้ลิ้น ลิ้นไก่  ต่อมทอนซิล  และส่วนบนของลำคอ      มะเร็งในช่องปาก โดยมักพบในคนที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป  และพบน้อยลงหลังจากอายุ 60 ปีไปแล้ว  แต่ปัจจุบันประชากรผู้สูงอายุมีมากขึ้นจึงอาจจะพบมะเร็งในช่องปากในผู้สูงอายุเพิ่มมากขึ้นได้  และมักพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง  อาจจะเป็นเพราะผู้ชายมีปัจจัยเสี่ยงมากกว่า

มะเร็งหลังโพรงจมูก

มะเร็งหลังโพรงจมูก

ลักษณะโครงสร้าง
     โครงสร้างโพรงจมูก ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ บริเวณที่เกี่ยวกับการหายใจ ซึ่งส่วนนี้จะมีเนื้อประสานรองรับและบรรจุหลอดเลือดจำนวนมาก ส่วนที่ 2 เป็นบริเวณที่เกี่ยวกับประสาทพิเศษดมกลิ่น ส่วนนี้จะมีเนื้อผิวที่หนาประกอบด้วยเซลล์อย่างน้อย 3 ชนิด รองรับด้วยชั้นเนื้อเยื่อที่บรรจุหลอดเลือดฝอยและต่อมสร้างและหลั่งน้ำเมือกหรือสิ่งคัดหลั่ง จำนวนมากเพื่อมาเคลือบบนเนื้อผิว

มะเร็งต่อมลูกหมาก

มะเร็งต่อมลูกหมาก

     ต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะหนึ่งของระบบสืบพันธุ์เพศชาย  อยู่ติดกับกระเพาะปัสสาวะและล้อมรอบท่อปัสสาวะ  ส่วนต้น ต่อมลูกหมากมีลักษณะคล้ายลูกเกาลัดมีฐานกว้าง 4 เซนติเมตร หนา 2 เซนติเมตร และสูง 3 เซนติเมตร  น้ำหนักในสภาวะปกติจะหนักประมาณ 20 กรัม  มีหน้าที่สำคัญในการผลิตน้ำหล่อลื่น  และหล่อเลี้ยงตัวอสุจิขณะที่มีการหลั่งของน้ำอสุจิ

อาการแสดงของมะเร็งต่อมลูกหมาก     ในระยะที่มะเร็งเริ่มเกิดมักไม่ก่อให้เกิดอาการใดๆ ต่อเมื่อมะเร็งเจริญเติบโตใหญ่ขึ้น  จะกดและเบียดท่อปัสสาวะส่วนต้นทำให้เกิดการอุดตันของทางเดินปัสสาวะ  ในระยะนี้ผู้ป่วยเริ่มจะมีการปัสสาวะบ่อยกว่าปกติต่อมาเริ่มปัสสาวะลำบากขึ้น  ต้องเบ่งมากขึ้น  บางคนปัสสาวะไม่ออก  ปัสสาวะเป็นเลือด  หรืออาจมีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ  บางคนอาจมีอาการเจ็บปวดเมื่อมีการหลั่งน้ำอสุจิในขณะร่วมเพศ

มะเร็งรังไข่ (Ovarian Cancer)

 มะเร็งรังไข่ 

รังไข่มีลักษณะคล้ายเมล็ดอัลมอนด์ อยู่สองข้าง ข้างซ้ายขวาของโพรงมดลูก ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนเพศหญิงและไข่ ชนิดของมะเร็งรังไข่แบ่งตามตำแหน่งเริ่มต้นของเซลล์มะเร็งได้ 3 กลุ่ม คือ

     - Epithelial Tumors : มะเร็งเยื่อบุผิวรังไข่ จุดเริ่มต้นที่เซลล์เยื่อบุผิวรังไข่และช่องท้อง เป็นกลุ่มที่พบได้บ่อยที่สุดประมาณ 90% ของมะเร็งรังไข่

     - Germ Cell Tumors : มะเร็งฟองไข่ จุดเริ่มต้นของก้อนเนื้องอกที่เกิดจากเซลล์สืบพันธุ์ต้นกำเนิด พบได้ร้อยละ 5-10 ของมะเร็งรังไข่มักพบในผู้หญิงอายุต่ำกว่า 20 ปี 

     - Sex Cord-Stromal Tumors : มะเร็งเนื้อรังไข่ จุดเริ่มต้นที่เนื้อเยื่อเกี่ยวกันของรังไข่ ซึ่งผลิตฮอร์โมนเพศหญิง โอกาสพบน้อยมาก

     ทั้ง 3 กลุ่มข้างต้นยังสามารถแพร่กระจายไปยังพื้นที่อื่นๆ ของร่างกายที่เรียกว่าเป็นมะเร็งรังไข่ระยะแพร่กระจาย

มะเร็งตับอ่อน ( Pancreatic Cancer )

 มะเร็งตับอ่อน

ตับอ่อนเป็นอวัยวะขนาดเล็กยาวประมาณ 6 นิ้ว อยู่ลึกภายในช่องท้องระหว่างกระเพาะอาหารและม้าม ติดกับลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenum) มีบทบาทหลักในกระบวนการย่อยอาหาร โดยตับอ่อนจะหลั่งเอนไซม์ออกมาเข้าสู่ลำไส้เล็กส่วนต้น แล้วร่วมกับน้ำย่อยในลำไส้เล็ก ในการย่อยโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และไขมัน นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งผลิตอินซูลินและกลูคากอนซึ่งมีหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด

ปัจจัยเสี่ยงการเกิดมะเร็งตับอ่อน

  1.ในคนที่สูบบุหรี่จัด มีปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งตับอ่อนมากกว่า โดยพบว่า 1 ใน 5 (20%) ของผู้ป่วยมะเร็งตับอ่อนเป็นคนเคยสูบบุหรี่

  2.ในคนที่มีครอบครัวป่วยเป็นมะเร็งตับอ่อน มีโอกาสเป็นมะเร็งตับอ่อนได้สูงกว่า 

มะเร็งหลอดอาหาร ( Esophageal cancer )

มะเร็งหลอดอาหาร

หลอดอาหารเป็นท่อกลวงทำหน้าที่ส่งผ่านอาหารและน้ำจากลำคอถึงกระเพาะอาหาร ผนังหลอดอาหารมีเนื้อเยื่อจำนวนมาก ประกอบด้วย เยื่อเมือก กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน มะเร็งหลอดอาหารเริ่มจากเยื่อบุภายในหลอดอาหารกระจายออกมาด้านนอก มะเร็งหลอดอาหาร มักพบในผู้ใหญ่ พบบ่อยเป็นอันดับ 7 ทั่วโลก และพบมากในประเทศที่กำลังพัฒนา พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง และมากกว่าร้อยละ 90 พบในช่วงอายุ 55-65 ปี

มะเร็งลำไส้เล็ก

มะเร็งลำไส้เล็ก

โครงสร้างลำไส้เล็ก

     ลำไส้เล็ก  เป็นท่อกล้ามเนื้อยาวประมาณ 6-10 เมตร (20-21 ฟุต) เริ่มจากปลายสุดของกระเพาะอาหารลงไปจนถึงลำไส้ส่วนต้น  ลำไส้เล็กสามารถสร้างน้ำย่อยออกมาเพื่อย่อยอาหารให้สมบูรณ์  และเป็นแหล่งที่ดูดซึมอาหารมากที่สุด

ลำไส้เล็ก (Small intestine) แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ ลำไส้เล็กตอนต้น (Duodenum) ส่วนกลาง (Jejurium) และส่วนปลาย (lleum) ดังรายละเอียดดังนี้คือ

ผู้หญิงสูงอายุเท่านั้นที่จะเป็นมะเร็งเต้านม ?

โรคมะเร็งเต้านม

จากการศึกษาทางการแพทย์พบว่า เพศหญิงอายุระหว่าง 0 (แรกเกิด) – 39 ปี 1 ใน 231 คน จะเป็นมะเร็งเต้านมหรือมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคน้อยกว่าร้อย 0.5 เพศหญิงอายุระหว่าง 40-59 ปี 1 ใน 25 คน จะเป็นมะเร็งเต้านมหรือมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคร้อยละ 4 ในขณะที่เพศหญิงอายุระหว่าง 60-79 ปี 1 ใน 15 คน จะเป็นมะเร็งเต้านม หรือมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเกือบร้อยละ 7 และเช่นเดียวกัน หากคุณอายุยืน โอกาสที่คุณจะเป็นมะเร็งเต้านมก็จะยิ่งมีมากขึ้น โดยพบว่าผู้หญิง 1 ใน 7 ที่มีอายุระหว่าง 80-90 ปี จะเป็นโรคหรือมีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านมอยู่ที่ร้อยละ 14.3 การศึกษาชิ้นนี้แสดงให้เห็นว่า มะเร็งเต้านมสามารถเกิดได้กับผู้หญิงทุกวัย และอัตราเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านมจะยิ่งเพิ่มมากขึ้นเมื่อเราอายุมากขึ้น

มะเร็งเต้านมในหญิงสาว กับหญิงที่มีอายุมากกว่า

มะเร็งเต้านมในหญิงสาว กับหญิงที่มีอายุมากกว่ามีความรุนแรงไม่แตกต่างกัน

            เดิมทีผู้หญิงจำนวนไม่น้อยมีความเชื่อว่า มะเร็งเต้านมในหญิงสาวที่มีอายุน้อยกว่า 35 ปี จะมีความรุนแรง และกระจายตัวมากกว่าผู้หญิงที่อายุมากกว่า และผลของการรักษามะเร็งที่ปรากฏในหญิงสาวจะมีประสิทธิภาพน้อยกว่า

ท้องร่วง อาการข้างเคียงที่เกิดจากการรักษามะเร็งเต้านม

อาการท้องร่วงจากการรักษามะเร็งเต้านม

ท้องร่วงเป็นหนึ่งในอาการข้างเคียงที่เกิดจากการรักษามะเร็งเต้านมด้วยยาหรือสารเคมี หากอาการท้องร่วงที่คุณเป็นอยู่ไม่รุนแรงมากนักให้คุณปฏิบัติตามสิ่งต่อไปนี้

  ·      ดื่มน้ำสะอาดให้มาก เพื่อทดแทนน้ำและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ที่ร่างกายสูญเสียไป ดื่มเครื่องดื่มที่มีโพแทสเซียมสูง เช่น น้ำผลไม้ หรือเครื่องดื่มเกลือแร่ นอกจากนั้นเพื่อรักษาร่างกายให้ชุ่มชื้นอยู่ตลอดเวลา ให้ดื่มน้ำชาอุ่น ๆ น้ำแอปเปิล และซุปน้ำใสทันทีที่รู้สึกว่าเริ่มท้องร่วง ของเหลวจะช่วยป้องกันลำไส้จากการทำงานหนักเกินไป และยังช่วยป้องกันอาการระคายเคืองที่อาจจะเกิดขึ้น